Читать интересную книгу Тры таварышы (на белорусском языке) - Эрих Ремарк

- Увага, - сказаў я. - Там стаiць палiцэйскi.

- Спазнiлiся. А што будзе, калi ён мяне заловiць? У мяне ж няма правоў.

- Мы ўдваiх трапiм у турму.

- О святы божа! - Яна спуджана пачала нагой шукаць тормаз.

- Газу! - крыкнуў я ёй. - Газу! Мацней нацiснуць. Нам трэба праскочыць горда i хутка. Найлепшы сродак супроць закона - нахабства.

Палiцэйскi не звярнуў на нас нiякай увагi. Дзяўчына ўздыхнула з палёгкай.

- А я i не ведала, што палiцэйскiя могуць быць падобны да вогненных драконаў, - сказала яна, калi мы аддалiлiся на некалькi сотняў метраў.

- Яны плююцца агнём толькi тады, калi на iх наедзеш. - Я паволi прытармазiў. - Вось тут у нас шыкоўная пустая бакавая вулiца. Тут мы i павучымся як след. Спачатку зрушваць з месца i спыняцца.

У Патрыцыi некалькi разоў глух матор. Яна расшпiлiла куртку.

- Мне горача. Але я навучуся! - Седзячы за рулём, яна старанна i ўважлiва сачыла, што я паказваю. Потым, усхвалявана коратка ўскрыкваючы, яна рабiла першыя павароты i, як д'ябла, баялася сустрэчных фараў, але i вельмi ганарылася, калi машыны ўдала раз'язджалiся. Неўзабаве ў невялiчкай кабiне, слаба асветленай лямпачкай шчытка, з'явiлася пачуццё таварыскасцi, якое ўсталёўваецца пры занятках тэхнiкай альбо камерцыяй. I калi мы праз паўгадзiны зноў селi на свае месцы, i я павярнуў назад, мы больш ведалi адно пра аднаго, чым калi б мы падрабязна расказалi свае аўтабiяграфii.

Непадалёк ад Нiкалайштрасэ я зноў спынiў машыну. Мы стаялi якраз пад чырвоным святлом кiнарэкламы. Асфальт мiгцеў матавым святлом, як выцвiлая пурпурная тканiна. Каля бардзюра блiшчала вялiкая чорная масляная пляма.

-Так, цяпер мы законна зарабiлi чарку. Дзе мы яе перакулiм?

Патрыцыя Хольман на хвiлiнку задумалася.

- Давайце зноў пойдзем у сiмпатычны бар з паруснiкамi, - прапанавала яна.

Я адразу занепакоiўся. У бары цяпер, напэўна, сядзеў апошнi рамантык. Я ўжо нiбы бачыў яго твар...

- Ах, - паспешна прамовiў я, - што там асаблiвага. Ёсць больш прыстойныя месцы.

- Я не ведаю... там мне здалося тады вельмi прыстойна.

- Праўда? - спытаў я збянтэжана. - Бар вам здаўся прыстойным?

- Сапраўды, - адказала яна са смехам. - Нават вельмi...

"Вось як! - падумаў я. - А я так дакараў сябе!"

- Толькi мне здаецца, што ў гэты час там перапоўнена, - зрабiў я яшчэ адну спробу.

- Можна ж паглядзець.

- Вядома, можна. - Я задумаўся, што рабiць.

Калi мы пад'ехалi, я iмклiва выскачыў з машыны.

- Я хуценька зазiрну. Зараз вярнуся.

Там не было нiводнага знаёмага, акрамя Валянцiна.

- Скажы, - спытаў я. - Готфрыд быў ужо тут?

Валянцiн кiўнуў.

- З Ота. Пайшлi з паўгадзiны назад.

- Шкада, - сказаў я, уздыхнуўшы з палёгкай. - З радасцю пабачыў бы iх.

Я вярнуўся да машыны.

- Можна рызыкнуць, - заявiў я. - Выпадкова сёння тут не так i цесна. - Але з перасцярогi я пакiнуў "кадзiлак" у ценi за рогам.

Але не праседзелi мы i дзесяцi хвiлiн, як перад стойкай з'явiлася саламяная галава Ленца. "Д'ябальшчына! - падумаў я. - Нарваўся. Няхай бы лепш гэта здарылася цераз пару тыдняў".

Здавалася, што ў Готфрыда не было намеру заставацца. Ужо мне здалося, што выратаваны, але тут я заўважыў, што Валянцiн паказвае яму на мяне. Гэта была адплата за хлусню. Твар Готфрыда, якi ўбачыў нас, мог бы паслужыць цудоўным узорам для кiнаакцёра-пачаткоўца. Вочы ў яго выкацiлiся i зрабiлiся падобнымi да яечнi, i я ўжо спужаўся, што ў яго адвалiцца скiвiца. Шкада, што ў гэты час у бары не было рэжысёра. Я цвёрда ўпэўнены, што Ленца адразу запрасiлi б у кiно. Напрыклад, на такiя ролi, дзе перад матросам, якi пацярпеў крушэнне, раптам з рыкам з'яўляецца марскi гад.

Готфрыд хутка зноў узяў сябе ў рукi. Я кiнуў на яго позiрк, якi малiў знiкнуць. Ён адказаў на яго мярзотнай усмешкай, абцягнуў пiнжак i падышоў да нас.

Я ўжо ведаў, што будзе, i таму паспрабаваў захапiць iнiцыятыву.

- Ты ўжо праводзiў дадому фройляйн Бомблят? - спытаў я, каб адразу нейтралiзаваць яго.

- Праводзiў, - адказаў ён, вокам не мiргнуўшы, хоць да апошняй секунды ён пра фройляйн Бомблят не чуў - не ведаў.

- Яна перадала табе прывiтанне i прасiла, каб зранку адразу патэлефанаваў ёй.

Гэта быў моцны контрудар. Я кiўнуў.

- Патэлефаную. Спадзяюся, яна купiць машыну.

У Ленца зноў разявiўся рот. Я штурхнуў яго ў нагу i зiрнуў так, што ён замоўк, усмiхаючыся.

Мы выпiлi па некалькi чарак. Я пiў толькi кактэйль з лiмонам, каб зноў не зляцець з тармазоў.

Готфрыд быў у цудоўным настроi.

- Толькi што я заходзiў да цябе, - сказаў ён. - Хацеў забраць цябе. А потым я быў на плошчы. Там паставiлi выдатную новую каруселю. Сходзiм туды? Ён зiрнуў на Патрыцыю Хольман.

- Неадкладна! - падтрымала яна. - Больш за ўсё на свеце я люблю каруселi.

- Тады пайшлi! - сказаў я, рады, што выходзiм адсюль. На волi будзе прасцей.

Катрыншчыкi - фарпосты луна-парку. Меланхалiчна-салодкае гудзенне. На старых аксамiтных накiдках катрынак - часам папугай цi замерзлая маленькая малпачка ў чырвонай суконнай куртачцы. Потым рэзкiя галасы гандляроў, якiя прадаюць клей для фарфору, алмазы на нарэзку шкла, турэцкi мёд, паветраныя шары i адрэзы на касцюмы. Халоднае сiняе паветра i пах ад карбiдных лямп. Варажбiткi, астролагi, палаткi з пiрагамi, арэлi-лодка, будкi з атракцыёнамi i, нарэшце, аглушальная музыка, стракаты бляск - асветленыя, як палац, вежы каруселяў.

- Наперад, сябры! - Ленц з чупрынай, што раскудлацiлася на ветры, кiнуўся да амерыканскiх горак. Там iграў самы вялiкi аркестр. З кожнай з пазалочаных нiш выходзiлi шэсць трубачоў, яны паварочвалiся на ўсе бакi, ускiдвалi, потым апускалi свае iнструменты i вярталiся назад. Гэта выглядала велiчна.

Мы селi ў гандолу ў форме лебедзя i загайдалiся. Свет праплываў у пералiвах агню, ён уздымаўся ўверх i зноў падаў у чорны тунель, праз якi мы iмчалi пад барабанны грукат, а потым нас зноў сустракалi бляск i фанфары.

- Далей! - Готфрыд накiраваўся да лётаючай каруселi з дырыжаблямi i самалётамi. Мы залезлi ў цэпелiн i зрабiлi тры кругi.

Крыху задыхаючыся, мы зноў стаялi ўнiзе.

- А цяпер на чортава кола! - заявiў Ленц.

Гэта быў вялiкi гладкi круглы дыск з невялiчкiм узвышэннем пасярэдзiне, якi кружыўся ўсё хутчэй i на якiм трэба было ўтрымацца. Сярод iншых дваццацi чалавек на дыск стаў Готфрыд. Ён як ашалелы вытанцоўваў i атрымаў апладысменты. Нарэшце ён застаўся на дыску з нейкай кухаркай. Заднiца ў яе была як у ламавiка. Яна схiтрыла: калi ўжо зусiм стала нявыкрутка, яна проста села ў цэнтры шайбы, а Готфрыд скакаў перад ёй. Астатнiх усiх ужо знесла. Нарэшце лёс напаткаў i апошняга рамантыка. Ён упаў у абдымкi кухаркi, i яны, абняўшыся, скацiлiся з дыска. Яны падышлi да нас пад ручку. Ён зваў яе проста Лiна. Лiна сарамлiва ўсмiхалася. Ён спытаў, чым яе пачаставаць. Лiна заявiла, што пiва добра наталяе смагу. Яны знiклi ў палатцы.

- А мы? Куды пойдзем цяпер? - спытала Патрыцыя Хольман. Вочы ў яе блiшчалi.

- У лабiрынт прывiдаў, - сказаў я i паказаў на вялiкую будку.

Лабiрынт быў поўны нечаканасцяў. Ужо з першых крокаў зямля пад намi захiсталася, мы натыкнулiся ў цемры на нечыя рукi, з цёмных куткоў з'яўлялiся страшэнныя пысы, галасiлi прывiды... Мы смяялiся, але раптам дзяўчына спужалася i адхiснулася - перад ёй з'явiўся асветлены чэрап зялёнага колеру. На адно iмгненне яна апынулася ў маiх абдымках, я адчуў на твары яе дыханне, зусiм блiзка каля вуснаў былi яе валасы. Яна тут жа засмяялася, i я выпусцiў яе.

Я выпусцiў яе, але нейкай часцiнкай сваёй iстоты я ўтрымлiваў яе. Калi мы ўжо былi на волi, я ўсё яшчэ адчуваў яе плечы, яе мяккiя валасы, лёгкi персiкавы пах яе скуры... Я баяўся зiрнуць на яе. Яна раптам стала для мяне iнакшай.

Ленц ужо чакаў нас. Ён быў адзiн.

- А дзе Лiна? - спытаў я.

- П'е, - адказаў ён i паказаў галавой на палатку. - З нейкiм кавалём.

- Спачуваю, - сказаў я.

- Глупства, - адказаў Готфрыд. - Давай лепш зоймемся сапраўднай мужчынскай справай.

Мы падышлi да будкi, дзе накiдвалi гумавыя колцы на крукi. Былi прызначаны розныя прызы.

- Так, - звярнуўся Ленц да Патрыцыi Хольман i збiў свой капялюш на патылiцу. - Зараз мы выйграем вам пасаг.

Ён кiнуў першы i выйграў будзiльнiк. Я кiнуў за iм, i мне дастаўся мядзведзь. Гаспадар атракцыёна, аддаючы нам выйгрышы, нарабiў з гэтага шмат шуму, каб прывабiць паболей клiентаў.

- Зараз ты супакоiшся, - зласлiва ўсмiхнуўся Готфрыд i выйграў патэльню. Я - яшчэ аднаго мiшку.

- Глядзi ты, як шанцуе, - толькi i сказаў гаспадар i аддаў нам рэчы.

Чалавек не здагадваўся, што яго чакае. Ленц лепш за ўсiх у роце кiдаў гранаты, а зiмой, калi рабiць амаль што не было чаго, мы цэлымi месяцамi практыкавалiся, закiдваючы капелюшы на ўсялякiя крукi. Гэтыя колцы былi проста дзiцячай забавай. У наступны заход Готфрыд лёгка забраў сабе крышталёвую вазу. Я - паўтузiна грамафонных пласцiнак. Гаспадар моўчкi сунуў iх нам, а потым праверыў крукi. Ленц прыцэлiўся, кiнуў i выйграў кафейны сервiз - другi прыз. Сабралася процьма "балельшчыкаў". Я кiнуў тры колцы запар на адзiн крук. Вынiк - святая Магдалiна ў залатой рамцы.

Гаспадар скрывiўся, як ад зубнога болю, i сказаў, што хопiць. Мы гатовы былi спынiцца. Але ўзнялi шум гледачы. Яны запатрабавалi, каб ён даў нам пагуляць яшчэ. Iм хацелася бачыць, як яго раздзяваюць. Больш за ўсiх шумела Лiна, якая раптам з'явiлася тут са сваiм кавалём.