Читать интересную книгу Салярыс (на белорусском языке) - Станислав Лем

Шрифт:

-
+

Интервал:

-
+

Закладка:

Сделать
1 ... 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54

Я ўсхапiўся.

Ложак быў пусты, у пакоi - нiкога. Сонца чырвонымi дыскамi адлюстроўвалася ў шкле. Я ўстаў. Выгляд у мяне быў, вiдаць, смешны, я хiстаўся, як п'яны. Хапаючыся за мэблю, я дашкандыбаў да шафы, у душавой - нiкога. У калiдоры таксама. У лабараторыi - нiкога.

- Хэры!!! - закрычаў я пасярод калiдора, няўклюдна размахваючы рукамi. Хэры... - прахрыпеў я яшчэ раз, пра ўсё ўжо здагадаўшыся.

Не помню, што адбывалася пасля. Здаецца, я бегаў па ўсёй Станцыi не апрануты, заглядваў нават у трум, пасля ў нiжнi склад i бiў кулакамi ў зачыненыя дзверы. Магчыма, я быў там некалькi разоў. Трапы аж звiнелi, я падаў, падымаўся, зноў некуды iмчаўся, дабраўся нават да празрыстай агароджы, за якой было выйсце вонкi - падвойныя бранiраваныя дзверы. Я штурхаў iх з усёй сiлы i малiў, каб гэта быў сон. Нехта побач са мной трос мяне, некуды цягнуў. Пасля я апынуўся ў малой лабараторыi. На мне была мокрая халодная сарочка, валасы злiплiся. Ноздры i язык абпальваў спiрт. Я напаўляжаў, цяжка дыхаючы, на нечым металiчным, а Снаўт у сваiх брудных шарачковых штанах вазiўся каля шафкi з лекамi, пераварочваючы там нешта; iнструменты i шкло страшна грымелi.

Раптам я ўбачыў Снаўта каля сябе; ён, нахiлiўшыся, уважлiва зазiраў мне ў вочы.

- Дзе яна?

- Яе няма.

- Але... але Хэры...

- Няма больш Хэры, - паволi i выразна прамовiў ён, нагнуўшыся яшчэ нiжэй да майго твару, быццам ён ударыў мяне, а зараз хацеў паглядзець, што з гэтага атрымалася.

- Яна вернецца, - прашаптаў я, заплюшчваючы вочы.

I ўпершыню я нiчога не баяўся, не баяўся прывiднага вяртання, не разумеючы, як мог баяцца некалi.

- Выпi.

Снаўт падаў мне шклянку з цёплай вадкасцю. Я паглядзеў на вадкасць i раптам плёхнуў яе яму ў твар. Ён адступiўся, выцiраючы вочы; я падскочыў да яго. Ён быў такi маленькi!

- Гэта ты?!

- Пра што ты гаворыш?

- Не хлусi, сам ведаеш, пра што. Ты размаўляў з ёй мiнулай ноччу? I загадаў ёй даць мне снатворнае, каб... Што ты з ёю зрабiў? Кажы!!!

Снаўт пашукаў нешта ў нагруднай кiшэнi, дастаў змятую капэрту. Я выхапiў яе. Капэрта была заклеена, не падпiсана. Я расклеiў яе. Выняў складзены ў чатыры столкi лiсток. Буйны, крыху дзiцячы почырк, няроўныя радкi. Я пазнаў яго.

"Каханы, я сама папрасiла яго. Ён добры. Страшна, што мне давялося падмануць цябе, нельга было iнакш. Ты можаш зрабiць для мяне толькi адно слухай яго i шануй сябе. Ты цудоўны".

Унiзе стаяла адно закрэсленае слова, я здолеў прачытаць яго: "Хэры". Яна напiсала, пасля замазала; была яшчэ адна лiтара - цi то X, цi то К - не разабраць. Я прачытаў адзiн раз, другi. Яшчэ раз. Я працверазiўся ўжо, не мог нi крычаць, нi стагнаць.

- Як? - прашаптаў я. - Як?

- Пасля, Кельвiн. Трымайся.

- Я трымаюся. Кажы! Як?

- Анiгiляцыя.

- Як? Гэта ж апарат?.. - вырвалася ў мяне.

- Апарат Роша не прыдатны. Сарторыус змайстраваў iншы, спецыяльны дэстабiлiзатар. Малы. Радыус дзеяння - некалькi метраў.

- Што з ёй?..

- Яна знiкла. Успышка i паветраная хваля. Слабая хваля - i ўсё.

- Кажаш, малы радыус дзеяння?

- Так. На большы не было матэрыялу.

Сцены раптам пачалi падаць на мяне. Я заплюшчыў вочы.

- Божухна... яна... вернецца, праўда, вернецца...

- Не.

- Чаму?

- Не вернецца, Кельвiн. Ты памятаеш пену, што ўздымаецца? Пасля гэтага яны не вяртаюцца.

- Нiколi?

- Нiколi.

- Ты забiў яе, - цiха прамовiў я.

- Так. А ты хiба не зрабiў бы гэтага? На маiм месцы?

Я ўскочыў i пачаў бегаць ад сцяны да кута i назад. Дзевяць крокаў. Паварот. Дзевяць крокаў. Я спынiўся перад Снаўтам.

- Паслухай, давай пададзiм рапарт. Запатрабуем прамой сувязi з Саветам. Гэта можна зрабiць. Яны пагодзяцца. Павiнны. Планета будзе выключана з Канвенцыi Чатырох, усе сродкi магчымыя. Выкарыстаем генератар антыматэрыi. Думаеш, што ёсць нешта такое, што можа супрацьстаяць антыматэрыi? Нiчога няма! Нiчога! - пераможна гукнуў я, аслеплы ад слёз.

- Ты хочаш яго знiшчыць? - спытаўся Снаўт. - Навошта?

- Iдзi! Пакiнь мяне!

- Не пайду.

- Снаўт!

Я пазiраў яму ў вочы. Ён адмоўна пакруцiў галавой.

- Чаго ты хочаш? Чаго ты ад мяне дабiваешся?

Снаўт падышоў да стала.

- Добра. Пададзiм рапарт.

Я адвярнуўся i зноў замiтусiўся па пакоi.

- Сядай.

- Адчапiся.

- Ёсць два пытаннi. Першае - факты. Другое - нашы жаданнi.

- I пра гэта трэба гаварыць менавiта цяпер?

- Так, цяпер.

- Не хачу. Разумееш? Гэта мяне не датычыць!

- Апошнi раз мы паслалi паведамленне перад смерцю Гiбарыяна. Больш як два месяцы таму. Мы абавязаны падрабязна далажыць пра працэс з'яўлення...

- Ты змоўкнеш? - Я схапiў яго за руку.

- Бi мяне, калi хочаш, але я ўсё адно не змоўкну.

Я выпусцiў яго руку.

- Рабi што хочаш.

- Разумееш, Сарторыус паспрабуе схаваць пэўныя факты. Я амаль упэўнены ў гэтым.

- А ты не будзеш?

- Не. Зараз не. Гэта не толькi наша справа. Ты ж разумееш, пра што гаворка. Акiян выявiў здольнасць да разумных дзеянняў, здольнасць да арганiчнага сiнтэзу вышэйшага парадку, якi нам не вядомы. Акiян ведае будову, мiкраструктуру, абмен рэчываў нашага арганiзма...

- Добра, - пачаў я. - Чаму ты замоўк? Акiян правёў на нас серыю... серыю доследаў. Псiхiчная вiвiсекцыя. Заснаваная на ведах, украдзеных у нас. Ён не ўлiчыў тое, да чаго мы iмкнёмся.

- Кельвiн, гэта ўжо не факты, нават не вывады. Гэта гiпотэзы. У пэўным сэнсе ён лiчыўся з тым, чаго хацела нейкая абмежаваная, глыбока схаваная частка нашай свядомасцi. Гэта мог быць - падарунак...

- Падарунак! Божа мой!

Я засмяяўся.

- Перастань! - крыкнуў Снаўт, хапаючы мяне за руку.

Я сцiснуў яму пальцы. Я сцiскаў iх усё мацней i мацней, аж пакуль не хруснулi суставы. Снаўт спакойна, прымружваючы вочы, пазiраў на мяне. Я адпусцiў руку i адышоўся ў кут. Стоячы тварам да сцяны, я прамовiў:

- Пастараюся без iстэрыкi.

- Дробязь. Што мы будзем патрабаваць?

- Кажы ты. Я не маю сiлы. Яна сказала што-небудзь перад тым, як?..

- Не. Нiчога. Я лiчу, што зараз з'явiўся шанц...

- Шанц? Якi шанц? Якi?.. А-а... - прамовiў я цiшэй, пазiраючы яму ў вочы, i раптам усё зразумеў. - Кантакт? Зноў Кантакт? Нам усё мала? I ты, ты сам, i ўвесь гэты вар'яцкi дом... Кантакт? Не, не, не. Без мяне.

- Чаму? - спытаўся Снаўт абсалютна спакойна. - Кельвiн, ты па-ранейшаму, а зараз яшчэ больш, чым калi-небудзь, насуперак розуму прымаеш яго за чалавека. Ты ненавiдзiш яго.

- А ты хiба не?..

- Не, Кельвiн, ён жа сляпы...

- Сляпы? - паўтарыў я, думаючы, што недачуў.

- Вядома, з нашага пункту погляду. Ён не ўспрымае нас так, як мы ўспрымаем адзiн аднаго. Мы бачым твар, цела i адрознiваем адно аднаго. Для яго гэта празрыстае шкло. Ён пранiк у глыбiню нашай свядомасцi.

- Ну добра. I што з гэтага? Куды ты хiлiш? Калi ён здолеў ажывiць, стварыць чалавека, якi iснуе толькi ў маёй памяцi, i зрабiў гэта так, што яе вочы, рукi, яе голас... голас...

(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});
1 ... 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54
На этом сайте Вы можете читать книги онлайн бесплатно русская версия Салярыс (на белорусском языке) - Станислав Лем.
Книги, аналогичгные Салярыс (на белорусском языке) - Станислав Лем

Оставить комментарий